از کنترل خارج شدن بازار اجاره بها و اوج گرفتن تورم، باید تا چند سال آینده شاهد کوچ شهروندان به مناطق حاشیه‌ای شهر باشیم که ادامه این فرایند معضل حاشیه‌نشینی به یکی از آسیب های فراگیر همدان تیدیل شود.
با توجه به وضعیت موجود و نبود رغبتی برای ساخت و ساز انبوه یکی از چالش هایی که در سال های آینده همدان با آن مواجه می شود افزایش تراکم جمعیتی در مناطق حاشیه ای شهر است که اگر چاره ای نشود آسیب های جبران ناپذیری را در پی خواهد داشت.
زمانی که قیمت مسکن به یک‌باره بالا می‌رود کسانی که قصد خرید داشته‌اند نیز به سمت مستأجری می‌روند،زیرا کمبود مسکن و جمعیت بالای اجاره نشین بی تأثیر در افزایش اجاره بها حتی در فصل غیراجاره هم نیست.
از چند سال گذشته افرادی که پس‌اندازی برای خرید خانه کنار گذاشته بودند حالا به دلیل نبود کنترل و نظارت بر قیمت و نداشتن قدرت خرید اجاره نشینی اجباری را پذیرفته اند حتی جمعیتی از شهروندان به مرور مناطق پائین شهر را برای سکونت انتخاب کرده اند.
سیاست‌های کنترلی وضعیت موجود را تغییر نداد
نرخ رشد اجاره بها با عبور از سقف دستوری ۲۵درصد همچنان در حال یکه تازی است.
سال گذشته مصوبه‌ای بر تعیین و مجازات اجاره بها مشخص شد ولی این بازار بی‌نظارت قانون را زیرپا گذاشت و فراتر از تصور پیش رفت و سیاست‌های کنترلی نیز مرهمی بر درد اجاره‌نشین‌ها نبود. این سیاست‌ها که از آن به عنوان سیاست یکی دو ماهه یاد می شد،در بلند مدت کارائی خود را از دست داد.
آخرین گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد نرخ اجاره بها در مناطق شهری با افزایش 8/46 درصد مواجه بوده‌اند. افزایش اجاره‌بها در فصل غیراجاره نیز حاکی از آن است که با توجه به کمبود مسکن در همدان، قیمت‌ها رو به افزایش است که البته درآمد افراد به تناسب بالا رفتن اجاره افزایش نداشته است. از طرفی انتظار می‌رفت در نیمه دوم سال اجاره فروکش کند اما به دلیل تأثیرپذیری از تورم وضعیت خوبی را سپری نمی‌کند.
نشت سکونت به پائین خواهیم داشت
همچنین عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا در گفت و گو با همدان پیام با بیان اینکه خانه دار‌شدن در ایران مسأله بسیار مهمی برای خانوارها و جوانان در شرف تشکیل خانواده بوده و هست و در سال های اخیر ناشی از شرایط اقتصادی و سیر صعودی قیمت مسکن سبب شده است گروهی از شهروندان با پول های پس انداز شده یا وام‌های خود نتوانند خانه بخرند و از تورم عقب می مانند و در شرایط یاد شده دیگر پس انداز های افراد جوابگو نیست و مجبور می شوند بجای خرید خانه به اجاره‌نشینی متمایل می‌شوند.
اسدا... نقدی گفت: ما احتمالا یک نوع نشت به پائین در قشربندی اجتماعی در سال های پیش‌رو خواهیم داشت، گروهی از دهک های بالاتر به متوسط،از متوسط به پائین و از پائین به حاشیه اتفاق خواهد افتاد و به احتمال زیاد بخشی از حاشیه‌ها توسط خانوارهای شهری که از شرایط اقتصادی آسیب می بینند پرخواهدشد.
این استاد مطالعات شهری بیان کرد: آمارهای کلان نشان می‌دهد نرخ خرید مسکن علی رغم آنکه قیمت‌ها افزایش پیدا کرده است و نرخ اجاره بها رکورد زده است و تمایل به اجاره نشینی افزایش یافته و حتی تمایل به اسکان به خصوص حاشیه شهرها مؤید این نکته است که چنین ریزشی به پائین شهر آغاز شده است.
وی با اشاره به افزایش نسبت حاشیه نشینی ادامه داد: این موضوع سبب می شود فشار جمعیتی در این محلات نیز افزایش پیدا کند در نتیجه می‌توان پیش بینی کرد سرانه‌های موجود بر جمعیت جدیدتری تقسیم خواهد شد همچنین تنوع فرهنگی- اجتماعی هم در این مناطق افزایش پیدا می‌کند که آسیب های اجتماعی پیش رو در آینده است.
حاشیه ها در آینده با آسیب اجتماعی همراه هستند
نقدی در ادامه بیان کرد: به طور طبیعی حاشیه‌ها پر از مسائل اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی است و تفاوت های فرهنگی اجتماعی با متن شهر دارند حالا یک گروه اجتماعی جدید هم به آنها اضافه خواهد شد که به نوعی این گروه احساس تحقیر می‌کنند وقتی فردی از حاشیه به متن برود تحرک اجتماعی صعودی کرده و احساس تفاخر می کند ولی وقتی از متن و مرکز به حاشیه رانده شود یک نوع افت اجتماعی هم تعریف می‌شود قاعدتاً بر مسائل اجتماعی و هم مسائل مسکن و کالبدی خواهد افزود.
این کارشتاس مسائل شهری عنوان کرد: در شرایط چند فرهنگی ممکن است آسیب اجتماعی از تفاوت سبک زندگی دو گروه هم حاصل شود وقتی خانواری با نوعی افت اجتماعی و تنزل منزلت اجتماعی از بالا به پائین افتاد هم موضوع نبود رضایت زندگی در آن است و هم تفاوت فرهنگی ولی این ایده فعلا در حد احتمال و پیش‌بینی کارشناسی است و خیلی دقیق نمی‌توان راجع به آسیب‌ها و پیامدهای اجتماعی آن صحبت قطعی کرد.
سرانه ها در حاشیه شهر افزایش یابد
نقدی ادامه داد: اگر روند افزایش جمعیت در حاشیه شهر رصد و احصاء شود قاعدتاً باید برای همه سرانه‌ها در آن مقاصد شهری نگاه جدیدی صورت گیرد. وی افزود: با توجه به احتمال "نشت به پائین " و ضرورت توسعه پایدار شهری در آینده شهرهای کشور و تراکم جمعیتی بیشتری که در این مناطق خواهیم داشت، باید پیش‌بینی های لازم از جمله افزایش سرانه هائی همچون فضای ورزشی، آموزشی،بهداشت و فضای سبز،مدیریت ترافیک و ... را در حاشیه ها داشته باشیم.
