عضو کمیسیون اجتماعی و کمیسیون تلفیق بودجه1401 اواخر هفته گذشته در مصاحبه‌ای گفت: با مصوبه اعضای کمیسیون تلفیق، وام ازدواج برای هریک از زوجین برای سال آینده 120میلیون تومان تعیین شده است. در این مصوبه برای فرزندآوری نیز تسهیلاتی در نظر گرفته شده است.
کیومرث سرمدی‌واله افزود: به موجب این مصوبه، تسهیلات قرض‌الحسنه برای فرزندآوری به ازای فرزند اول ۲۰ میلیون تومان، فرزند دوم ۴۰ میلیون تومان، فرزند سوم ۶۰ میلیون تومان، فرزند چهارم ۸۰ میلیون تومان و فرزند پنجم به بعد ۱۰۰میلیون تومان پرداخت می‌شود که درباره تولد فرزندان دوقلو و بیشتر نیز به ازای هر فرزند یک وام تعلق خواهد گرفت.
پیشینه طرح جوانی جمعیت به ۲۸ خرداد ماه ۱۳۹۲ باز می‌گردد. در آن زمان مجلس طرحی را تحت‌عنوان طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده با هدف افزایش نرخ باروری به حداقل 5/2 فرزند به ازای هر زن با ۵۰ ماده از سوی نمایندگان تهیه و اعلام وصول کرد.
برخی سیاست‌های دیگر که در این زمینه در ماه‌های گذشته مطرح شده، محدود شدن ارائه داروهای هورمونی جهت جلوگیری از بارداری در داروخانه‌ها است که در رابطه این محدود شدن تفاسیر مختلفی در سطح جامعه وجود دارد.
که البته حجت‌الاسلام احمد‌حسین فلاحی، نماینده همدان در مجلس نیز، ابلاغ شدن بحث ممنوعیت فروش دارو و لوازم پیشگیری از بارداری را مطرح کرد و گفت: خیر قانونی که تصویب شده بیشتر ماهیت تشویق به فرزندآوری دارد و این وسایل را هم ممنوع نمی‌کند، ولی سیاست‌های تشویقی در این رابطه تجدیدنظر می‌شود. ما بیشتر دنبال این هستیم که مردم به سمت فرزندآوری بروند آن هم نه از سر اجبار، بلکه روح این قانون تشویقی است.
با این حال حمیدرضا اینانلو، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در بخشنامه‌ای خطاب به معاونان غذا و داروی دانشگاه‌های علوم‌پزشکی سراسر کشور در راستای اجرای ماده ۵۱ «قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» اعلام کرد: هرگونه توزیع رایگان یا یارانه‌ای اقلام مرتبط با پیشگیری از بارداری، کار گذاشتن اقلام پیشگیری و تشویق به استفاده از آنها در شبکه بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی ممنوع است. هرگونه ارائه داروهای جلوگیری از بارداری در داروخانه‌های سراسر کشور و شبکه بهداشت و کار گذاشتن اقلام پیشگیری باید با تجویز پزشک باشد.
از این‌رو می‌توان گفت که در اینجا منظور از محدود شدن اقلام پیشگیری از بارداری، به معنای ممنوعیت این اقلام نبوده، بلکه به معنای نیاز به نسخه پزشک است که این مسأله خرید این اقلام را به‌صورت آزاد با چالش مواجه کرده است.
ما از عوامل اصلی کاهش جمعیت غفلت کرده‌ایم، مهمترین عواملش اقتصادی و فرهنگی است نه سیاست‌های جمعیتی. سیاست‌های جمعیتی به تنهایی کارساز نخواهند بود و همیشه نقش مکمل عوامل اقتصادی و فرهنگی را دارند.
مطالعات نشان داده که دختران و پسران تحصیلکرده تمایلشان به ازدواج و به دنبال آن فرزندآوری کمتر و این مسأله مربوط به افزایش احساس مسئولیت خانواده‌ها نسبت به فرزندان شده که موجب می‌شود برای فرزندآوری تضمین تأمین اقتصادی را اولویت بدانند. فردی که از لحاظ اشتغال و درآمدزایی در بحران به‌سر می‌برد و با هزاران دغدغه اقتصادی و فرهنگی دست‌وپنجه نرم می‌کند، بدیهی است که برخلاف علاقه شخصی خود حاضر به ازدواج نشود و درصورت ازدواج هم علاقه‌ای به فرزندآوری نداشته باشد. ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که از دهه ۶۰ به بعد تفکرات و چارچوب‌های نظری رو به تغییر گذاشته است.
شاید سیاست‌های تسهیلی مانند وام فرزندآوری و سایر سیاست‌های مذکور، در نسل قدیم نتایج مثبتی داشت، اما امروزه این سیاست‌ها، علاوه بر اینکه هدف را تأمین نمی‌کند، بلکه می‌توان گفت که نتایج منفی همچون افزایش تعداد بیماران مبتلا ایدز را در پیش خواهد داشت.
تحولات اقتصادی و فشار زیاد تورم که در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده موجب احتیاط بیشتر جوانان در امر ازدواج و فرزندآوری شده است. فرد بیکاری که وضع مالی او خوب نیست، طبیعتاً فرزندآوری مشکلات او را بیشتر هم خواهد کرد. از طرفی ۷۰درصد جمعیت قبل از انقلاب روستایی بودند، ولی در سال 1390 برعکس شد و همین الگو و فرهنگ شهرنشینی فرزندآوری بیش از 2 یا 3 مورد را پس می‌زند و موجب می‌شود اشخاص حتی اگر در رفاه اجتماعی کامل هم به سر ببرند مشتاق به داشتن بیش از 3 فرزند نباشند.
درست است که پیری جمعیت مشکلی جدی هم محسوب می‌شود، ولی برای حل آن باید ریشه‌یابی کرد. مشکل اینجاست که جوانان ما موقعیت مناسب برای ازدواج را ندارند و وام‌های ازدواج نیز شاید بتواند با قناعت‌ورزی مشکل جهیزیه را حل کند ولیکن مشکل مسکن و سایر هزینه‌های زندگی همچنان خودنمایی می‌کنند.
جامعه ما نیاز به رفع موانع ازدواج دارد و تسهیلات فرزندآوری بهتر است برای اشتغالزایی و کمک به جوانان برای رفع مشکلات اقتصادی هزینه شود تا به دنبال آن بتوانیم با کاهش جمعیت و پیری جمعیت مبارزه کنیم.
نسل تحصیلکرده امروزی تنها به صرف فرزندآوری فکر نمی‌کند و دغدغه‌اش، کیفیت زندگی آینده فرزندش است نه فقط تعداد فرزندانش! و قانع کردن این افراد با این سطح تفکرات امروزی با تسهیلاتی مانند وام فرزندآوری مفید نخواهد بود.
