ورزش «جودو» یکی از ورزشهای قدیمی در کشور ژاپن و بنیانگذار آن استاد "جیگارو کانو" است. واژه "جودو" از ترکیب دو کلمه "جو" به معنای ملایمت و واژه "دو" به معنی اصل و یا روش است. لغت"جو" از ورزش «جوجیتسو» مشتق شده که توسط ساموراییها مورد استفاده قرار میگرفت، پس جودو را تحت عنوان "روش ملایمت" ترجمه کردهاند.
جودو (به ژاپنی: 柔道) (به معنی «طریقت نرمی یا انعطاف») در سال ۱۹۳۲ توسط فردی ژاپنی به نام دکتر جیگارو کانو پایهگذاری شد. هماکنون محل فدراسیون جهانی جودو در کودوکان ژاپن است. جودو رشته رزمی شرقی است که در المپیک ۱۹۶۴ توکیو وارد المپیک شد.
تاریخچه و فلسفه اولیه
تاریخچه جودو از زندگی مؤسس آن جدا نشدني است. پایهگذار جیگاروکانو یک دانشمند و معلم ژاپنی بود کانو در یک خانواده نسبتاً مرفه به دنیا آمد. پدرش، جیروسکو، پسر دوّم کاهن اعظم معبد شینتو هیوشی بود او با کانو ساداکو ازدواج کرد.
هنر رزمی جودو که برخاسته از ژاپن است جزو هنرهای رزمی مثل کاراته، تکواندو و کونگفو است با این وجود، بسیار متفاوت از سایر هنرهای رزمی است؛ زيرا در آن مشتزدن و لگدزدن در مسابقات ممنوع است.
درجات فنی
ورزشکاران این رشته، درجات را از Q۱۰ (کیو ۱۰) یا همان کمربند سفید آغاز و با طی مراحل 9 Q تا 1 Q کمربندهای زرد، سبز، بنفش و قهوهای به درجهدان یا کمربند مشکی میرسند. که کمربند مشکی از دان یک آغاز و تا دان ۱۰ ادامه مییابد.
فلسفه جودو
دو اصل مهم جودو عبارتند از "حداکثر کارایی" و "کمک و سودرسانی متقابل". هدف حداکثر کارایی این است که یک جودوکا با استفاده از کمترین نیروی فیزیکی، حریفش را پرتاب کند. این هدف از استفاده صحیح تکنیکها و زمانبندی مناسب به دست میآید. کمک و سودرسانی متقابل این است که دکتر کانو معتقد بود که جودو میتواند به افراد کمک کند که فردی مفیدتر برای جامعه باشند. او میگفت نظم شخصی که جودو به هنرجویان میآموزد به زندگی روزمره میرسد و بدین صورت است که جودو به هنرجویان کمک میکند فردی مفیدتري برای جامعه باشند.
جنبه قهرمانی جودو
در سال 1964 جودو رسماً به عنوان یک ورزش المپیکی شناخته شد. علاوه بر المپیک، امروزه در سرتاسر دنیا تورنمنتهای دیگری هم برای جودو وجود دارد. مواردی که در مسابقات امتیازآور هستند عبارتند از پرتاب کردن یک حریف، نگهداشتن حریف در خاک برای مدتی معین یا وادار کردن حریف به تسلیم شدن با فنونی مانند قفل دست یا خفه کردن. روشهای پیروز شدن در یک مسابقه هم عبارتند از "پرتاب کامل" که ایپون نام دارد، دو پرتاب نیمهکامل که وازاری، 25 ثانیه حریف را روی خاک نگه داشتن، ترکیب یک وازاری و خاک کردن حریف برای 20 ثانیه و یا تسلیم کردن حریف با استفاده از قفل دست یا خفه کردن. در مسابقات، یکی از مبارزان لباس آبی و دیگری لباس سفید میپوشد.
درجات در جودو
جیگورو کانو، بنیانگذار جودو نخستين فردی بود که در ورزش خود از سیستم درجهبندی مدرن براساس رنگ کمربند استفاده کرد. ورزشهای دیگری مانند کاراته و تکواندو سیستم درجهبندی براساس کمربند را از جودو گرفتهاند. البته رنگهایی با درجات متفاوت از جودو در این ورزشها دیده میشود. درجات جودو با ماهر شدن در یک سری تکنیکهای مشخص و تمرین منظم به هنرجویان اعطا میشود. تمام جودوکارها با یک کمربند سفید کار خود را آغاز میکنند و سپس به مرور زمان در صورت پیشرفت لازم، کمربند زرد، سبز، بنفش، سه درجه قهوهای و در نهایت سیاه را دریافت میکنند. به درجات کمربندهای رنگی، کیو و به درجات کمربند مشکی دان میگویند. در جودو 10 درجه دان وجود دارد.