معتاد بی خانمان هم حق حیات دارد

 یادداشتی به قلم یک همکار گرامی در روزنامه شماره یکشنبه (۲۲ مردادماه ۱۴۰۲)  همدان پیام با عنوان (پارک تخصصی معتادان)  درج شده است که نسبت به تردد و تجمع همه روزه  معتادان متجاهر و بی خانمان در حریم پارک شاهد شهر همدان انتقاد به عمل آمده است .

این دوست عزیز ، فرمانداری و شهرداری و دیگر سازمان های مرتبط در امور اجتماعی را مقصر تجمع معتادان در پارک شاهد قلمداد کرده و با قلم شیوا و طنز گونه ای اشاره می کند که در تقسیم عادلانه بوستان ها و فضای سبز همدان بین قشرهای خاص نظیر خانواده ها و خانم ها ( پارک بانوان ) ، پارک شاهد هم سهم معتادان شده است تا بطریقی عدالت موعود بین طبقات اجتماعی رعایت  شده باشد ! . نویسنده یادداشت اول شماره یکشنبه همدان پیام اختصاص حریم پارک شاهد و ساختمان موسوم به گرمخانه در قسمتی از این پارک برای پناه دادن به معتادان بدحال و بی خانمان را بیش از آن که خدمتی به این قشر رانده شده بداند ، جفا در حق خانواده ها و ساکنان اطراف و محدوده پارک دانسته و مسئولان شهر را نسبت به عواقب و اثرات بد اجتماعی این بی توجهی هشدار داده است .

باید به نویسنده محترم این یادداشت بخاطر نگرانی او نسبت به اجتماع و رفت و آمد آزادانه افراد معتاد و هنجار شکن که قطعا خرده فروشان مواد نیز در بین آنان پرسه می زنند ، حق داد ، چراکه وجود عناصر ناباب و مفسده جو در حریم عمومی مانند گاز سمی منتشر شده ای است که جان دیگران و افراد سالم و بی گناه را به خطر می اندازد و هر محیطی را می تواند آلوده سازد .

معتاد کسی است که در باتلاق وجود خود دست و پا می زند و چه بسا هر کسی را هم که برای نجات او دست یاری دراز نماید ، باخود به قعر باتلاق نیستی بکشاند . معتاد یک خطر و آفت بالقوه و بی اختیاری است که نه تنها خود را بی‌هیچ امیدی به نجات در معرض هلاک می‌گذارد ، بلکه زندگی و حق حیات و حقوق خانواده و افراد نزدیک بخود  را نیز در معرض ظلم قرار می دهد و به تباهی می کشاند .‌ نگارنده در این باره آمار تایید شده و منتشر شده ای ندارم ، ولیکن با اطمینان می توان نوشت که بیشتر از ۵۰ در صد جرایم و بزهکاری‌ها و قتل ها در جامعه ما ریشه در اعتیاد و آلودگی افراد پیر و جوان به مواد مخدر دارد . در همین ارتباط سالانه چه بسیار جان های پاکی از فرزندان بی گناه ایرانی در لباس نیروهای انتظامی و امنیتی فقط برای حفظ امنیت و ارزشهای اجتماعی هموطنان ، قربانی مبارزه با قاچاقچیان و دست اندرکاران تهیه و توزیع مواد مخدر می شود و سرمایه های هنگفتی که از منابع ملی در این راه هزینه می شود خارج از اعداد و ارقام معمولی می باشد . با این حال جایگاه انسان در پیشگاه الهی و آفریدگار جهان هستی آنقدر رفیع و تعریف شده است که نه قوانین جاری کشور و نه شرع مقدس اسلام حذف افراد خود باخته و‌ معتاد و فریب خورده ای را از حقوق اجتماعی جایز شمرده است . در محضر قوانین جزایی فرد معتاد مجرم است چون امنیت جامعه را بخاطر می اندازد ، ولیکن حکم هر مجرمی مرگ و یا محرومیت از تمام حقوق انسانی و اجتماعی نیست . معتاد به هزار و یک دلیل به عادتی زشت و نکوهیده و دور از شأن آدمیت گرفتار شده است ، اما ممکن است  یک دلیل آن خود ما و نابسامانی و بی‌عدالتی های اجتماعی باشد !

امروزه با وجود اینکه در هیچ جامعه و بین هیچ ملتی ، معضل اعتیاد امری عادی و قابل اغماض شمرده نمی شود ، ولیکن دولت ها بخصوص در جوامع مترقی حقوقی هم برای افراد معتاد تعریف کرده اند . معتاد علاوه براینکه بخاطر عمل زشتش باید نکوهش و تنبیه شود ، اما نیازمند توجه و برخورد اصولی و علمی از سوی جامعه خود می باشد تایلکه روزنه ای برای بازگشت او به زندگی واقعی پیدا شود .همه معتادان از اول مجرم و معتاد و آلوده نبوده اند ، دربین خیل معتادانی که جامعه خود را آلوده و خش دار و نامعتبر ساخته اند ، هستند افراد تمام شده ای هم که روزی برای خود و خانواده خود آدمی بوده اند و سری توی سرها بالا می‌گرفتند . چه بسیار جوانهای تحصیل کرده و با سواد و مهندس و دکتر در بین همین معتادان متجاهر و بی خانمان که میلیون ، میلیون سرمایه و دار و ندار خانواده ها و منابع کشور برای  تحصیلات عالیه و رشد و تربیت آنان هزینه شده است ، ولیکن شاید حادثه ای آنان را به عمق پرتگاه‌های مخوف نیستی و فلاکت و خفت پرتاب کرده است . معتاد فردی نالایق و انگل و در پیتی است که نه می‌توان و نه باید فوج‌‌،‌ فوج آنها را به دریا ریخت و یا به کناره های بیراهه های خاکی پارو کرد !!! . چه بسا که مقامات همدان با راندن معتادان شهر به کوشه ای از یک پارک در این شهر و اختصاص فضایی تقریبا آبرومندانه به این قشر مطرود  ، همین یک مورد عدالت را در حیطه اختیارات خود انجام داده باشند ، بنابراین مستحق انتقاد و نکوهش نمی باشند ،‌‌ ولیکن جای دارد تا یک بار برای همیشه کاری بکنند، کارستان و جایی یا مجموعه ای کامل ، در کنار کارگاههای تولیدی، با رویکرد اصلاحی و درمانی برای معتادان تأسیس نمایند تا خانواده ها نیز وجود افراد معتاد در حریم سکونت خویش را مخل آسایش و امنیت ندانند .

قطعا ایجاد زیرساختی سازمان یافته و هدفمند برای جذب معتادان در هر شهر نیازمند سرمایه گذاری و اهتمام ویژه است ، اما تا مادامی که واژه معتاد از فرهنگ و‌ قاموس جامعه حذف نشده باشد ، وجود مکانهای اختصاصی و به تعبیر دوستمان ، تخصصی برای نگهداری و هدایت معتادان ضروری است.