ظریف:

باید دیپلماسی را از مهجوریت خارج کنیم

 اگر از دیپلماسی می‌خواهیم به‌عنوان ابزار قدرت استفاده کنیم باید دیپلماسی را از این مهجوریت خارج کنیم. برخی فکر می‌کنند دیپلماسی در برابر قدرت نظامی است در حالی‌که دیپلماسی در کنار قدرت نظامی است.
به گزارش ایرنا، وزیر امور خارجه در آئین گشایش انجمن علمی دیپلماسی ایران فرارسیدن دهه فجر و چهل‌ودومین آستانه سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را تبریک گفت و اظهار کرد: بعید می‌دانم از زمانی‌که ارتباطات میان اقوام و ملت‌ها شروع شد، این ارتباطات بدون استفاده از فنی به‌نام دیپلماسی، روش ارتباط‌گیری و کاستن از هزینه‌ها و نهادینه کردن دستاوردها توانسته باشد نظم و نسقی میان اقوام و گروه‌ها بدهد.  
محمدجواد ظریف با بیان اینکه هر ابزاری که برای پیشبرد اهداف استفاده شده درنهایت بدون گفت‌وگو و نوعی مذاکره و دیپلماسی نتوانسته نتیجه آن تلاش‌ها را نهادینه کند، اظهار کرد: دیپلماسی ابزار به‌ثمر رساندن همه تلاش‌ها و همزمان ابزار کاستن از هزینه‌ها است.
در دنیای امروز باتوجه به این واقعیت که ابزار قدرت متنوع شده است و از نظر مفهومی، در جهان در حال گذار است،  ابزار نمی‌تواند فقط ابزار مادی باشد.  
این دیپلمات عالی‌رتبه با بیان اینکه زمانی تنها ابزار قدرت، ابزار نظامی و جنگ بود، تصریح کرد: دولت‌ها هم انحصار ابزار نظامی را داشتند. حتی در تعریف دولت توانمندی استفاده از ابزار خشونت سازمان‌یافته یکی از ضرورت‌های دولت بیان شده است. طبیعی بود در آن زمان، میزان قدرت یک کشور، تعداد ارابه و کشتی باشد. دیپلماسی هم در آن زمان وجود داشت اما دیپلماسی وسیله‌ای برای استفاده از آن قدرت بود.  
ظریف ادامه داد: آنچه از دیپلماسی استفاده می‌شد، دیپلمات‌ها آنها را به واقعیت‌ها تبدیل می‌کردند هر چند دیپلمات‌ها در بسیاری از مواقع می‌توانستند شکست قطعی را به کمتر از شکست تبدیل کنند. بنابراین دیپلماسی به‌شدت مورد بی‌توجهی و ظلم واقع شده است.
وزیر امور خارجه با اشاره به قرارداد ترکمنچای اظهار کرد: ترکمنچای به‌عنوان قرارداد ننگین شمرده می‌شود اما باید توجه شود مرز کشور را به‌جای قزوین، به مرز ارس بردند. در آن زمان ابزار نظامی در میدان حکومت می‌کرد و دست دیپلماسی را می‌بست اما دیپلماتی که توانست در کنار جنگ شکست خورده در قزوین، مرز کشور را در ارس قرار دهد، تلاش کرد قدری قدرت را تعدیل کند.
وی افزود: این برای آن بود که قدرت با ارابه‌ها و کشتی‌ها و تانک و توپ تعریف می‌شد. اما به‌تدریج منابع قدرت متکثر شد. قدرت اقتصادی به‌میان آمد که دیپلماسی اقتصادی هم رشد کرد و باقدرت فرهنگی دیپلماسی فرهنگی رشد کرد.
وی خاطرنشان کرد: بنابراین دیپلماسی منبع قدرت است و نه فقط ابزار قدرت، ابزار تبدیل قدرت، نهادینه کردن قدرت و ابزار کاهش هزینه ناکامی.