در آستانه ارائه لایحه بودجه از سوی دولت به مجلس(یکشنبه هفته آینده)، قیمت دلار در بازار آزاد وارد کانال 30 هزار تومان شد. گفتنی است که این مسأله با پایان دوره هفتم مذاکرات وین همراه شد، مذاکراتی که نسبت به موضع‌گیری طرفین مذاکرات، می‌توان گفت که موفقیت‌‌آمیز نبود.
البته پس از رأی اعتماد مجلس به کابینه دولت سیزدهم و آغاز به کار این دولت تاکنون که حدوداً 100روز از آن می‌گذرد، سیر روند قیمت ارز در کشورمان صعودی بوده و این افزایش قیمت دلار به یک‌باره صورت نگرفته است.
چه کسی مقصر افزایش نرخ ارز است؟
شاهد این مسأله هستیم که در واکنش به ورود قیمت دلار به کانال 30 هزار تومان در بازار ارز، نوعی طرف‌کشی و نزاع سیاسی در میان فعالان سیاسی و برخی رسانه‌ها به وجود آمده است.
از یک‌سو برخی افراد و رسانه‌های نزدیک به دولت فعلی، با ادعا بر خروج کشور از رکود اقتصادی، افزایش قیمت ارز را غیرقابل توجیه دانسته و دلایل افزایش آن را غیر اقتصادی، و سیاسی ارزیابی می‌کنند. یکی از رسانه‌های نزدیک به این جریان، منتقد است که برخی رسانه‌های جریان مخالف «علت آن افزایش قیمت ارز را مقاومت ایران در مذاکرات و پیش‌بینی منفی از آینده اقتصادی می‌دانند.»
از سوی دیگر روز گذشته یکی از رسانه‌ها در واکنش به این اظهارات نوشت «نگاه برخی تریبون‌داران عوض شده است؛ افزایش قیمت‌ها در دولت سابق نشان ضعف دولت بود و در دولت فعلی، توطئه دشمنانِ دولت!»
چرایی اهمیت افزایش قیمت دلار در آستانه ارائه بودجه
می‌توان گفت که افزایش نرخ ارز، معلولی از افزایش نرخ تورم است. با این‌حال دولت و افراد نزدیک به دولت بر این باورند که نرخ تورم در کشور کنترل شده و از همین‌رو برخی از این افراد بر این ادعا هستند که افزایش قیمت ارز توجیه ندارد.
رئیس‌جمهوری شامگاه دوشنبه در برنامه‌ای در رابطه با تورم و بودجه گفت: دولت برای خلق پول حساس است، یعنی باید از هر اقدامی که موجب ایجاد تورم در کشور می‌شود دوری شود و همچنین بودجه سال ۱۴۰۱ طوری تنظیم شده است که ضد تورم باشد و طبق آمارهای مراکز آمار، تورم کنترل شده و درصدد هستیم که این تورم کاهشی باشد.
عبدالناصر همتی، رئیس سابق بانک مرکزی روزگذشته در توئیتی با عنوان «چاپ پول متوقف شده است؟» نوشت: تأمین مالی دولت از بانک‌ها و برداشت آنها از بانک مرکزی تا رقم۸۰ همت در آخر آبان‌ماه همان چاپ پول است.
افزایش حقوق کارکنان و کارمندان یکی از مصادیق بودجه است که می‌توان گفت ارتباط مستقیمی با تورم داشته است.
علیرضا شهبازی، رئیس کارگروه بررسی نحوه اجرای قانون افزایش و تعیین سقف حقوق مجلس چندی پیش در گفت‌وگو با خبرنگار ما، در این رابطه اظهار کرده بود: دولت و مجلس باید تدابیری بیندیشند که حداقل پرداختی دولت به نحوی باشد که موجب تورم نشود و از کانال‌های دیگری به کارکنان و کارمندان کمک کنند که جلوی افزایش تورم گرفته شود.
از این‌رو می‌توان گفت که در نظر گرفتن نرخ واقعی تورم در رابطه با تنظیم لایحه بودجه از سوی دولت می‌تواند حایز اهمیت باشد.
کسری بودجه، چالش بزرگ دولت سیزدهم
سید ابراهیم رئیسی در گفت‌وگوی اخیر خود گفت: ما امروز با کسری جدی بودجه مواجه هستیم و باید این کسری را تا آخر سال حل کنیم چراکه اگر این مسأله سر و سامان پیدا نکند مشکلات جدی برای کشور به وجود خواهد آورد و این موضوع نیازمند این است که هزینه‌ها افزایش پیدا نکند.
شهبازی، عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس نیز اصلی‌ترین چالش دولت سیزدهم را برای تنظیم بودجه 1401، کسری بودجه اعلام کرده است.
گفتنی است که کسری بودجه در دولت‌های گذشته نیز وجود داشته، با این‌حال به اعتقاد برخی از کارشناسان دولت سیزدهم منابع لازم برای تأمین کسری بودجه همانند دولت‌های گذشته در اختیار ندارد.
محمد‌باقر قالیباف، رئیس مجلس اوایل هفته جاری پس از خبر به تعویق افتادن یک هفته‌ایِ ارائه بودجه از سوی دولت گفت: قرار شد یک جلسه قبل از ارسال لایحه بودجه سال 1401 به مجلس با حضور برخی رؤسای کمیسیون‌های مجلس به‌خصوص آقای حاجی‌بابایی، رئیس کمیسیون برنامه‌وبودجه دولت، درخصوص لایحه بودجه برگزار شود تا یک هماهنگی و تبادل‌نظر صورت بگیرد.
گفتنی است که جلسه فوق‌العاده دولت برای بررسی بودجه ۱۴۰۱ روز یکشنبه ۱۴ آذر ماه به ریاست رئیس‌جمهوری برگزار شد.
سید محمد حسینی، معاون پارلمانی رئیس‌جمهوری روز گذشته در نشست خبری خود در این رابطه گفت: لایحه بودجه در دولت نهایی شده است. قرار شد تعامل و هماهنگی بیشتری با کمیسیون برنامه‌وبودجه شود و یکشنبه آینده لایحه با حضور رئیس‌جمهوری تقدیم مجلس شود.
