■ همدان برای توسعه باید به سمت اقتصاد دانشبنیان برود ■ نخبگانی که به دنبال ایجاد اشتغال از دانش هستند به صندوق نوآوری شکوفایی مراجعه کنند
ميزهايي در دو طرف راهروي ورودي سالن آمفيتئاتر شهيد آويني چيده شده است و ابزار و بروشورهايي روي آنها ديده ميشود. پشت ميزها مخترعان ايستادهاند و به مخاطبان پاسخ ميدهند يا درباره اختراعشان توضيح ميدهند.
نمايشگاه آثار منتخبان دومين جشنواره برترينهاي پارك علم و فناوري استان همدان است و مراسم اختتاميه جشنواره با حضور معاون علمي و فناوري رياست جمهوري، استاندار، نمايندگان مجلس و برخي مديران ديگر برگزار شده است.
سورنا، معاون رئيسجمهور با ديدن تعدادي از دستاوردهاي مخترعان همداني، برايش سؤال شد كه چرا تا به حال به عنوان مثال داروي درمان قطعي «تب برفكي» كه در دنيا بينظير است هنوز چيزي به دستش نرسيده است. هرچند به گفته خسرو پيري مخترع و رئيس پارك علم و فناوري، اين اختراع بسيار نو است و هنوز به تأييد وزارت بهداشت نرسيده است. اما ستاري از پيري خواست تا بعضي از اختراعات را در اولويت قرار داده و پيگيري بيشتري براي سرعت دادن به امور مربوط به آنها انجام دهد تا بتوان هرچه سريعتر آن را به دنيا عرضه كرد.
سورنا ستاري صحبتهاي خود را در داخل سالن از خاطرات دوران كودكيش در پايگاه نوژه آغاز كرد و گفت: همه خاطرات شيرين كودكي من در همدان سبب ميشود كاري براي استان انجام دهم.
وي گفت: وقتي بررسي ميكنيم ميبينيم عملياتهاي مهمي چون مرصاد، بغداد و برخي عملياتهاي جهاني و مهم همه مطالعات علمي بوده كه در پايگاه نوژه انجام شدهاند. با اين حال متوجه ميشويم همدان ظرفيتهاي زيادي دارد و ما نيز از پروژههاي علمي حمايت خواهيم كرد كه مشكلات استان را حل كند.
ستاري ادامه داد: دانشجويي به درد استان ميخورد كه بتواند مشكل آب، اجتماع، اقتصاد و صنعت آن را حل كند. براي ما اشتغال مهم است، چون بيشترين بيكاري به فارغالتحصيلان دانشگاهها مربوط ميشود. دليلش هم اين است كه دانشگاهها رشتههاي خود را متناسب با نياز جامعه تنظيم نميكنند.
به گفته وي، روشهاي غلط در ارتباط با دانشگاه بايد حل شود. در اين زمينه شركتهاي دانشبنيان رابطه صنعت و دانشگاه را حل خواهند كرد؛ زيرا در اين شركتها علم به صنعت تبديل خواهد شد.
وي ادامه داد: بيشتر تحقيقات در شركتهاي خصوصي انجام ميشود. درآمدها در اين شركتها خوابيده و كساني كه در اين زمينه كار كنند درآمد زيادي خواهند داشت.
البته به گفته ستاري در كشور ما نه پول و نه دانش هيچكدام نياز به اصلاح ندارند، بلكه اين فرهنگ ماست كه نياز به اصلاح دارد. چون فرهنگ ما به درآمدهاي نفتي كشور اتكا داشته و تفكرها اين بوده كشوري كه درآمدش ميتواند از زيرزمين باشد نيازي به درآمدهاي روي زمين و احتياج به توليدكننده و دانشگاه ندارد. بلكه فقط تعدادي تكنسين كافي است تا درآمدهاي نفتي ايجاد كند و اين همان اتفاقي است كه در سالهاي گذشته رخ داده است.
وي گفت: ما اصول تجارت را بلد نيستيم به همين دليل بايد شركتهاي دانشبنيان شكل بگيرند و در حال حاضر ميخواهيم اين كار را انجام دهيم و اصول بازار را تمرين كنيم.
به گفته ستاري، صندوق نوآوري شكوفايي فعال شده است و براي نخستينبار در سال جاري قرار شده است كساني كه قصد دارند از دانش، ايجاد اشتغال كنند و كارمند دولت نباشند تا 15 سال از ماليات و گمرك معاف شوند.
وي افزود: به نظر ميرسد استان همدان راهي جز سوق پيدا كردن به سمت صنايع دانشبنيان ندارد كه با تكيه بر پتانسيلهاي استان ميتواند درآمد و شغل زيادي ايجاد كند.
ستاري گفت: چرا بازار سفال و لالجين را چينيها گرفتهاند آيا ما دانش و دانشجو نداريم؟ اين مسائل بايد اصلاح شوند و اميدواريم در حوزه اقتصاد دانشبنيان اينها اصلاح شوند.
وي ادامه داد: درصد بالاي درآمد دانشگاه از محل فروش تكنولوژي ميتواند باشد.
ستاري اظهار كرد: از اين پس براي پژوهشهاي تجاري پول نميدهيم فقط وام ميدهيم. قبل از اين، مشكل اين بود كه ميخواستيم مشكلات تجاري را با پول حل كنيم. در صورتي كه با پول نميشود، چون كسي كه براي انجام كار تجاري كمك مالي دريافت ميكند به درآمدزايي فكر نميكند. در صورتي كه با دريافت وام متوجه ميشود كه بايد براي پس دادن آن درآمدزايي كند.
وي در پايان گفت: البته با دادن وامهاي 300 ميليون توماني براي طرحهاي تجاري معني اين نيست كه پول زياد است فقط بايد طرح خوب ارائه شود. به نظر ميرسد مسأله آخر پول و نخستين بحث فرهنگي است و همه اينها بايد حل شود.
مقالههاي علمي نميتواند در تجاريسازي علم كارساز باشد
استاندار نيز با توجه به حضور ستاري شرايط استان را به دليل صنعتي، گردشگري، ريشههاي علمي و فرهنگي و مشاهير استان، كشاورزي و فناوريهاي برتر در حد بسيار خوبي عنوان كرد و گفت: در بخش كشاورزي هشت محصول استان رتبه اول تا ششم در كشور را دارد و مهمترين و كارآمدترين آثار تاريخي و شرايط مناسب براي حضور گردشگران داخلي و خارجي در استان وجود دارد. فقط همه اين داراييها ميطلبد كه در زمينههاي علمي و پژوهشي كارهاي بهتر و بيشتري انجام شود.
محمدناصر نيكبخت افزود: استان اساتيد برجسته و دانشجويان فعالي در زمينه پژوهشي دارد. اما تعداد مقالههاي علمي بالا و دانشگاههاي پايهاي بسيار خوب نميتواند در رابطه با تجاريسازي اقتصاد و علم ما كارساز باشد بلكه بايد بين دانشگاه و فعاليتها و بنگاههاي اقتصادي آن حلقه مفقوده كه همان تأسيس شركتهاي دانشپايه است، ايجاد شوند تا آنچه در دانشگاه آموزش داده ميشود؛ اقتصادي و تجاري شوند.
وي در پايان صحبتهايش از ستاري براي پيشبرد اهدافش در اين راستا درخواست كمك كرد و همچنين از وي خواست تا صندوق حمايت پژوهشي در استان ايجاد شود.
جشنواره تجاريسازي هم برگزار شود
نماينده مردم همدان و فامنين در مجلس شوراي اسلامي نيز يكي از سخنرانان ديگر بود كه به پشت تريبون دعوت شد، وي گفت: بايد تلاش كنيم ورود علم به چرخه اقتصاد مهيا شود و رتبه رفاه اجتماعي و صنعتي در سطح كشور در استان ما بالا برود؛ كه اين قلهاي است كه مقام معظم رهبري براي ما ترسيم كرده است.
ابراهيم كارخانهاي گفت: سالانه در كشور 30 هزار دانشجو در مقاطع ارشد و دكتري در دانشگاهها پذيرفته ميشوند و 30 هزار پروژه علمي توسط آنها ارائه ميشود و هر سال در اين جشنوارهها از برگزيدگان آنها تقدير ميشود. ولي انتظار داريم در كنار اين جشنوارهها براي همان پژوهشهاي منتخب جشنواره تجاريسازي هم برگزار شود و علم نيز وارد چرخه صنعتي كشور شود و هر كدام از مقالات علمي كه جنبه عملياتي دارند در همان استان توليد و وارد چرخه اقتصادي شوند.
شركتهاي دانشبنيان مبناي اقتصاد مقاومتي
رئيس پارك علم و فناوري در ادامه گفت: بناي كار امسال ايجاد و توسعه شركتهاي كوچك و متوسط به عنوان شركتهاي دانشمحور يا شركتهاي دانشبينان است كه مبناي اقتصاد مقاومتي را تشكيل ميدهند.
خسرو پيري از ظرفيتهاي استان گفت و اينكه هم داراي دانشگاههاي خوب وهم داراي دانش بومي چون گياهان دارويي، كشاورزي و سفال هستيم؛ فقط نياز به يك حركت فناورانه با فرهنگي فناورانه داريم كه كار را آغاز كنيم. براي اينكه اين جنبش در استان نياز به كانونهاي شكوفايي وخلاقيت، مراكز استعدادهاي درخشان، تقويت بنياد نخبگان و مراكز رشد و تخصصي است. قدمهاي اوليه را برداشتهايم و مثلاً مركز رشد تخصصي سفال لالجين مجوزش را گرفته و آغاز به كار كرده است اما نياز به حمايت معاونت عمل و فناوري دارد.
وي در ادامه گفت: براي پيشبرد اهداف در دو محور آغاز به كار كردهايم. نخستين محور كه فعالسازي و از ركود خارج كردن شركتها و كارخانجات است را استاندار در تمام سطوح آغاز كرده است. اما بحث دوم؛ راهاندازي فناوريهاي پيشرفته است اين حوزه نياز به حمايتهاي زيادي دارد. هرچند اساتيدي ميتوانند روي اين موضوع كار كنند در استان وجود دارند اما كاري پرهزينه است و زيرساختهايي چون ايجاد مجتمعهاي آزمايشگاهي با تجهيزات مناسب براي تحقيقات حرفهاي و نه بنيادي نياز هست.