اکنون 2 دسته توليدي در حال فعاليت هستند؛ يکي از آنها که در شيوع کرونا کارشان رونق گرفته و حتي اشتغال بيشتري ايجاد کردهاند و دسته ديگر که توليدشان تقاضا ندارد و نگران تعديل کارگران خود هستند. گروه نخست با توليدشان در کنترل اين ويروس با مردم و دولت همراهي ميکنند و سهم بزرگي در کنترل آن دارند؛ مانند واحدهاي توليد شوينده، مواد ضدعفونيکننده، ماسک، دستکش يکبار مصرف، لباسهاي ايزوله و مواد غذايي که شبانهروزي سعي در تأمين نيازهاي مردم داشتهاند.
اين واحدها اکنون نيازي به حمايتهاي دولت و بستههاي حمايتي که در دوران کرونا نياز است، ندارند. اما گروه دوم واحدهاي توليدي دام و محصولات دامي، صنايعدستي، پوشاک، کفش، لوازم خانه و کالاهاي ديگري که جلوي صادرات آنها در کشورهاي ديگر گرفته شده است و فعلا مردم کشور هم کمتر احساس نياز براي خريد ميکنند؛ اينها در شرايط فعلي به بستههاي حمايتي نياز دارند تا بتوانند سرپا بمانند.
نتيجه حمايت از اين واحدها، ادامه فعاليت و از بين نرفتن اشتغال و توليد است که اگر اشتغال کاهش بيابد و يا از بين برود قطعا تبعاتي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و سياسي بهدنبال خواهد داشت که شايد سالها براي رفع و رجوع آن بايد زمان و هزينهاي مضاعف گذاشت. از اين رو براي کاهش تبعات بعدي، کشورهاي آمريکايي و اروپايي با کمک نقدي ماهانه و هفتگي به خانوادههاي متوسط و پايينتر مانع کاهش تقاضا شدهاند. اين سياست موجب ميشود تا نهتنها توليد تا حد زيادي کاهشي نباشد که اشتغال و آرامش مردم سرجايش بماند و تبعات بعدي کرونا به مقدار زيادي کاهش بيابد.
بنابراين اکنون توليدکنندگان استان براي حمايت از اقتصاد و اشتغال، پيشنهاداتي دارند که اگر دولت به آنها توجه کرده و با سازوکار درست و کارشناسي برنامه مدوني براي آنها ارائه بدهد تبعات احتمالي ويروس کرونا در آينده کاهش مييابد.
نوشدارو پس از مرگ سهراب نميخواهيم
■ مهدي اعلمي
توليدکننده و صادرکننده سفال
واحد ما تقريبا نيمهتعطيل است. پیش از کرونا، وضعيت سفال عملاً وضعيت احتضار داشت و با مشکلات اقتصادي، رکود و تورم مواجه بود که کرونا ضربه آخر را به ريشه توليد و توليدکنندههاي صنايعدستي زد.
ما پیش از اين توليداتمان را از طريق ترکيه به کشورهاي اروپايي صادر ميکرديم اما از 15 اسفندماه که ترکيه مرزهاي خود را بهروي ايران بست، نتوانستيم توليدات خود را صادر کنيم. فقط در توليدي من 2 ميليارد تومان جنس که بايد در اسفند صادر ميشد روي دستم ماند؛ علاوه بر اين در اين مدت هم نتوانستيم توليد کنيم زیرا هيچ سفارشي نداشتیم. چون کشورهاي اروپايي هم تقريبا تعطيل هستند، اگر هم واردات را شروع کنند بهمرور زمان و تدریجی خواهد بود.
در شرايط پيشآمده مجبور به تعديل نيرو هستيم. بنابراين دولت بايد کمک خوبي به توليديها داشته باشد و حداقل بخشي از حقوق کارکنان را پرداخت کند و تا زمانيکه شرايط اينگونه پيش ميرود حق بيمه را کنسل کند.
بهدلیل شرايط پيشآمده انجمنها و فعالان صنايعدستي کشور حدود 13 روز پيش، نامهاي به آقاي جهانگيري ارسال کردند اما هنوز پاسخي دريافت نکردهايم.
اکنون براي فعالان صنايعدستي وضعيت اضطراري پيش آمده و همه صنايع کوچک و بزرگ چه آنها که صادر ميکنند و چه آنها که بازار خرد و داخلي دارند، دچار مشکل هستند.
فاجعه اقتصادي براي اين گروه بهوجود آمده و اميدوارم کمکها، داروی پس از مرگ سهراب نباشد.
وزارت کشاورزي فکري بکند
■ عليرضا عمراني
توليدکننده محصولات کشاورزي و دامي
طبق آماري که بهدست آوردم حدود 60 درصد مصرف گوشت قرمز در دنيا کاهش يافته و به همين ميزان مصرف در ايران نیز کاهشي بوده است. چون تالارها، هتلها و رستورانها با کاهش تقاضا مواجه شده و عمدتا تعطيل هستند این امر به کاهش قيمت گوشت منجر شده است اما کاهش قيمت، فقط در ميدان دام زنده است و در خردهفروشيها با کاهش قيمت مواجه نيستيم. در واقع سنگيني کاهش قيمت در اين مدت فقط بر دوش توليدکننده بوده است.
دام اضافه داریم
شرايط پيشآمده سبب شده تا با تراکم دام سنگين مواجه شويم.
حالا يک موقعيت استثنايي پيشآمده و آن اين است که حدود 80 يا 90 درصد از صادرات ايران بر پايه نفت است چون فعلا نميتوانيم صادر کنيم، در نتیجه با کمبود ارز مواجه ميشويم. در اين شرايط دولت بايد با سازوکار بسيار دقيق و مشخصی صادرات محصولات کشاورزي را حمايت کند و براي مقطعي حدودا 2 ماهه صادرات دام سنگين را با اعمال محدوديت آزاد کند. چون کشورهاي همسايه بهشدت خواهان دام سنگين ايران هستند. اگر چنين تصميمي گرفته شود هم جهش توليد و هم جهش صادرات و ارزآوري بهوجود ميآيد. حالا شرايط بازار مستعد صادرات است و فقط منتظر تصميم دولت است.
اکنون درآمد عمومي مردم پايين آمده و استان هم با ظرفیتها و توانمنديهاي بالاي کشاورزي مواجه است و تنها راه نجات اقتصاد فقط آزادسازي صادرات محصولات کشاورزي است و براي جلوگيري از گران شدن آنها در کشور بايد محدوديتهايي هم اجرا کند.
اما اگر دولت فکري بهحال توليدات دامي و کشاورزي نکند و همين روال را پيش ببرد چون با کاهش تقاضا مواجه هستيم حداقل با 40-30 درصد کاهش توليد مواجه خواهیم شد که با شعار سال منافات دارد. ضمن اينکه با تصميمگيري بهموقع از قاچاق محصولات کشاورزي مانند کاهو، گوجهفرنگي، سيبزميني، پياز و دام سنگين به کشورهاي همسايه جلوگيري ميشود و منافع آن براي عموم مردم و کشور خواهد بود.
اکنون با 2 ميليون رأس دام مازاد در کشور مواجه هستيم که بايد اجازه صادرات يک ميليون رأس را بدهند.
جا برای بهره ورها باز شد
پس از شيوع کرونا ما کارگري اخراج نکرديم حتي به تعداد آنها اضافه هم کرديم.
وضعيت بهوجود آمده موجب ميشود تا واحدهاي غير بهرهور آرامآرام از چرخه خارج شوند و فضا براي بقيه باز شود.
تا پيش از اين صنايع وابسته به نفت فضاي صادراتي کشور را گرفته بودند اما اکنون وزارت جهاد کشاورزي ميتواند از موقعيت بهوجود آمده استفاده کند و تصميمات درست و کارشناسيشده بگيرد و فضاي صادرات را با محصولات مازاد دامي و کشاورزي بهدست بگيرد. ولي اگر وضعيت فعلي ادامه داشته باشد تا يکيدو ماه آينده توليدکنندهها در اين بخش با مشکلات فراواني مواجه ميشوند زیرا مواد خام دامي و کشاورزي با انباشت مواجه هستند.
هنوز بحران نداريم
■ حسين اکبري
مديرعامل بزرگترين شرکت توليدي مالت کشور در نهاوند
کرونا تأثير زيادي بر کاهش تقاضا براي نوشيدنيها کرده است. چون رستورانها، هتلها و تالارها يا تعطيل هستند و يا با کاهش تقاضا مواجه شدهاند. همين هم موجب شده تا توليد اين محصولات کاهش بيابد و اگر اين روند ادامهدار باشد با تعديل نيرو در اين بخشها مواجه ميشويم و اشتغالهاي بهوجودآمده بهمرور از بين ميرود. البته اين موضوع هنوز به يک بحران تبديل نشده و فعلا يک مشکل است.
اگر دولت بخشهايي را که از ويروس کرونا تأثير منفي گرفتهاند، حمايت نکند بزرگترين آسيب به قشر ضعيف جامعه ميخورد. چون اشتغال و معيشت آنها از بين ميرود. حالا دولت بايد بودجه و هزينهکرد در برخي بخشها را کم کرده و به معيشت مردم کمک بيشتري بکند زيرا اکنون جان و زندگي مردم مهمتر از خيلي از فعاليتهاي ديگر است. اگر دولت دهکهاي پايين جامعه را حمايت کند از بحرانهاي بعدي اقتصادي، سياسي، فرهنگي و روانشناسي در جامعه جلوگيري ميکند.
واحدهاي توليدي تعطيل نيستند
■ محمدرضا بادامي
مديرعامل شرکت شهرکهاي صنعتي استان همدان
در اسفند 98 برخی کارخانهها مانند توليديهاي بخش ساختمان و بتن مجبور به تعطيلي شدند. بهویژه خوشههاي صنعتي بسيار متضرر شدند زيرا عمده توليدات خوشهها براي نوروز بهفروش ميرود که امسال فروش بسيار پايين بود و اينها نتوانستند فعاليت کنند. اما با اينحال همه واحدهايي که در اسفند کار خود را تعطيل کردند از 16 فروردين بهکار برگشتند.
در مقابل واحدهاي توليد موادغذايي، شوينده، ضدعفونيکننده، بهداشتي، ماسک، دستکش يکبار مصرف، لباسهاي ايزوله و بيمارستاني در کل اين مدت 24 ساعت شبانهروز فعال بودهاند.
مشکلات پيشرو
با توجه به اينکه واردات در کشور کاهش يافته، خوشبختانه توليد و فروش داخل بالا رفته است. اما همين کاهش واردات مشکلاتي را هم بهوجود آورده است. برخي واحدها بهدلیل کاهش واردات با مشکل تهيه مواد اوليه مواجه هستند. متغير بودن نرخ ارز نيز بر کار توليد اثر منفي گذاشته است. زيرا وقتي قيمت توليد بالا ميرود ارزش سرمايه در گردش واحدها هم پايين ميآيد بنابراين به مبلغ بيشتري براي توليد موردنظر خود دارند که دولت بايد تسهيلاتي براي آنها درنظر بگيرد.
